In de micro van Johannes Verschaeve
Johannes is zijn naam, muziek zijn kunstvorm. En die klinkt tegenwoordig helemaal anders dan toen hij het podium deelde met zijn bandleden van The Van Jets. In zijn soloproject zoekt Johannes Verschaeve immers een cabareteske ongemakkelijkheid op, waarmee hij het raakpunt zoekt tussen humor en tristesse. Je moet het zien om het – al dan niet – te kunnen snappen; bijvoorbeeld op LeffingeLeuren.
Flashback naar eind 2019. Nadat Oostendenaar Johannes Verschaeve (42) vijftien jaar lang van jetje had gegeven als zanger-gitarist van The Van Jets, kondigt hij tot ieders verbazing het einde van de populaire rockband aan. Wat volgt, is een gedaanteverandering van jewelste. In zijn nieuwe soloproject is de extraverte frontman van weleer immers verworden tot een introverte crooner, en maakt hij muziek waar de melancholie van afdruipt. Op het podium komt hij over als een eenzame schlagerzanger die zelf de knoppen moet bedienen. Eerder geschikt voor intieme clubshows dan voor de grote festivals.
Hoe heb je jezelf zo kunnen ‘ont-poppen’?
“Dat is allemaal heel organisch gebeurd. Na onze break-up werkte ik als muzikant mee aan het theaterstuk Locke, maakte ik met James een nummer voor het Ensorjaar in Oostende en schreef ik ook mee aan de muziek voor het tweede album van rapper Brihang. Al die ervaringen hebben mijn nieuwe sound beïnvloed, terwijl ik mij daarvoor ook liet inspireren door het New Yorkse duo Suicide. Zij gebruiken oude ritmeboxen en verweven repetitieve orgelmelodietjes met opgefokte beats, wat ik een interessant gegeven vind. Ik had zin om volledig nieuwe muzikale paden te betreden, afgaand op mijn buikgevoel.”
Ook tekstueel kom je vernieuwend uit de hoek: je zingt in het Nederlands en je teksten zijn als poëzie. Vanwaar die keuze?
“Ook dat is gaandeweg gegroeid, nadat ik daartoe wat werd aangepord door enkele collega-artiesten, onder wie opnieuw Brihang. Door enkele columns die ik schreef voor Elle en De Standaard ontdekte ik mijn taalgevoel, wat voor mij als een echte openbaring aanvoelde. Dat werd nog verder aangescherpt toen ik een tijdlang deeltijds in een boekenhandel werkte, omgeven door Nederlandstalige literatuur. Ik hanteer nu trouwens een opgekuist dialect, waar mijn West-Vlaams accent nog wat doorheen sluipt. Het zou iets schattigs hebben, heb ik al gehoord.”
“Sommigen snappen wat ik doe, anderen totaal niet”
Voeg je daar nog extra elementen aan toe op het podium?
“Zeker. De liveshow is minimalistisch opgevat, met een duidelijke focus op de zang en weinig bindteksten. Al is er bijvoorbeeld wel ruimte voor een solo op mijn speelgoedsax, een ‘technische storing’ of een lassobeweging met mijn microfoon. Al die trouvailles kregen vorm tijdens de vele try-outs die ik deed in kleine cafés. Het visuele aspect van zo’n show heb ik altijd al belangrijk gevonden, om zo een echte act neer te zetten. De rode verf op mijn ontbloot bovenlijf heb ik nu ingeruild voor oversized maatpakken met een korte broek, die volgens mij passen bij deze theatrale performance. Ze doen mij wat onhandig lijken en creëren een zekere afstand tussen mezelf en de toehoorders, waar ik wel van hou. Dat bekom ik trouwens ook met mijn artiestennaam, in de derde persoon. Het moet allemaal wat aarzeling en ongemak opwekken.”
Wat was er eerst: die naam of de bijbelse intro die jou met die groteske woorden aankondigt: ‘Johannes zal hij heten, Johannes is zijn naam’?
“De naam. Ik wist dat dat fragment voorkomt in de Bijbel en ik vond die audio op de Luisterbijbel op Spotify. Ik vond het meteen de ideale opener, zowel voor mijn plaat als voor de liveshows. Het is precies alsof de deuren naar mijn muzikaal paleis zich langzaam voor je openen. Die sfeer zet ik dan voort met Johnny Will Be King, waarmee ik meteen mijn grootste hit prijsgeef. Kwestie van het mezelf niet te makkelijk te maken, zeker?”
Wat is volgens jou de kunst van een goeie liveshow, met al jouw ervaring op zak?
“Als muzikant wil je natuurlijk een zekere feedback krijgen van je publiek. Met The Van Jets viel dit makkelijk te meten, aan de hand van het applaus of hoe hard de fans meezingen. Zo’n uitbundige reacties krijg ik nu natuurlijk niet meer, wat ik helemaal ok vind. Als Johannes Is Zijn Naam streef ik er vooral naar om de twijfel in de mensen hun ogen te zien, door de gelaagdheid van de hele act: meent hij dit nu serieus of niet? Ik wil hen doen lachen, maar tegelijk mijn kwetsbaarheid doen voelen. Sommigen snappen het totaal niet, anderen pas na verloop van tijd. In de circustent van Dranouter zag ik vorige maand hoe velen zich geleidelijk aan lieten meezuigen in mijn wereld en begeesterd waren door wat ik doe. Dat is nu de graadmeter die voor mij bepaalt of een optreden geslaagd is of niet.”
Wie je daar nog niet aan het werk zag, krijgt onder meer een herkansing op LeffingeLeuren. Een thuismatch?
“Zo voelt het wel wat aan, ja, op vertrouwde grond. Ik ging daar als tiener immers heen om er mijn eerste concerten mee te pikken, dichtbij Oostende. Enkele jaren later wonnen we er de Verse Vis-wedstrijd met The Van Jets, waarna we daar een vijftal keren op het grote podium in de tent stonden. Ondertussen maakte het festival een schaalverkleining door, zoals ik die nu zelf ook beleefde als artiest. Ik treed er straks op in de zaal, wat dus ook voor mij helemaal anders zal zijn. Ik ben alvast heel benieuwd naar de reacties!”
Johannes Is Zijn Naam staat op zondag 17 september op LeffingeLeuren in Leffinge, op woensdag 4 oktober in de Cactus Club in Brugge en op vrijdag 6 oktober in de AB Club in Brussel. Verdere tourdata vind je op zijn sociale media.
